વીણા નું પ્રેમ વાદન

આટલું બોલી રાકેશ રોમાને લઇ શયનકક્ષ તરફ રવાના થતો થતો બોલ્યો "
              ચાલ એ દુનિયામાં વિચરીયે,
              જ્યાં હું 'હું' ને તું 'તું' નહી રહે
              એક કામિની હશે ને એક મદન
              બંને કરશે એક બીજાને  ચંદન
પછી દીર્ઘ શ્વાસ ભરીને બોલ્યો
              કામિનીને મદન એહ થશે ત્યારે
              જીવન જીવવા લાયક થઇ જશે
              લાગણીઓને લક્ષ્ય મળી જશે
              મીઠું દર્દ સરગમમાં ઢાળી જશે

              જે પળોમાં આપણે એક થઇ જઈશું
              વ્યક્તિગત ઇતિહાસમાં સ્મરણીય થઇ જશે
માદક શબ્દો સાંભળી રોમાની આંખોમાં કામિની ઉતરી આવી.મદભરી ચાલે શયનકક્ષમાં પ્રવેશ કરતા કરતા બોલી
              તારી સાથે હવે જે પળો હું જીવવાની છું
              ગુલાબના ફૂલોની મદિરા પીવવાની છું
              મદિરાની પ્યાલી પીતા પીતા બેધડક
              આગનો દરિયો સનમ પાર કરવાની છું 
શબ્દ પુરા થયા ત્યાં સુધી બંને શાયન્સેજ સુધી પહોંચી ગયા .સેજ પાર બેસીને રાકેશે પૂછ્યું "કઈ સરગમ પસંદ કરીશ?"રોમાએ મલકીને જવાબ આપ્યો "ફક્ત વાદ્ય સરગમ" બે સેકંડ પછી ઝાંઝરના ઝણકાર જેવા ઉન્મુક્ત હાસ્ય સાથે બોલી "વાદ્ય સરગમને પ્લેબેક આપણે પૂરું પડીશું"  રાકેશ"જેવી તારી મરજી"  રાકેશે સ્વરયંત્ર [સીડી પ્લેયર] પાર સ્વરચક્ર [સીડી] દોથ્વીને યંત્ર શરુ કર્યું.વાતાવરણમાં માઉથઓર્ગનની માદક અને કોમળ  સ્વરલહરીઓ રેલાવા માંડી. રાકેશ રોમા પાસે આવીને બોલ્યો
               ચલ હવે નાચીએ ગાઈએ ધૂમધામથી 'રસોત્સવ' મનાવીએ
               જે સંસારમાં છીએ એ સંસારને આપણે બે ઘડી ભૂલી જઈએ
રોમા એના સ્વરમાં  સ્વર પરોવીને બોલી
                પ્રેમ મદિરાની મસ્તીમાં ડૂબીને  ઝૂમી રહ્યું  છે મારું મન
                મિલનના પાવન અવસરે વીણા બની રહ્યું છે મારું  તન
રાકેશ પોકારી ઉઠયો "વાહ"  વાદકના હાથ વીણા પંર ફરવા માંડ્યા.
                વીણાવાદન કરવા દે
                તારને ઝણઝણવા દે
                વીણાના સ્વર જયારે ગુંજશે
                મનનો મોર પાગલ થઇ ઝૂમશે
 'વીણા'એ  વાદકની આંગળીઓના સ્પર્શાનંદ મેળવી ગુંજન શરુ કર્યું.
                ફૂલ સમું છે આ જીવન મધુરસ પી લઈએ
                નિર્ણયને સાચો ઠેરવી થોડું મહેકી લઈએ
રાકેશે મદહોશીને બમણી કરવા પ્રસ્તાવ મુક્યો
                મધુરસ પીતા પહેલા તનને શુદ્ધ કરી લઈએ
                પછી તનના વનમાં મનને હોશ ભૂલી જઈએ
રાકેશનો પ્રસ્તાવ સાંભળી રોમા મર્માળુ હસીને બોલી "સાંભળ્યું છે કોઈ પણ પવિત્ર કાર્ય જેમ કે હવન કે યજ્ઞ કરતાપહેલા સ્નાન કરવું જોઈએ તો ચલ તનના શુદ્ધિકરણની પ્રક્રિયા પણ કરી લઈએ .બંને શયનકક્ષથી જોડાયેલા સ્નાનગૃહ તરફ ઉપડ્યા. પ્રવાસ દરમ્યાન રાકેશે પૂછ્યું " તે કહ્યું એનો મતલબ આપણે એક પ્રકારનો યજ્ઞ કરી રહ્યા છીએ." રોમા બોલી "અવશ્ય, મિલનથી વધુ પાવન કાર્ય કોઈ નથી આ દુનિયા માં" રાકેશે પૂછ્યું "કેવીરીતે જતા સમજાવ તો ખરી"  રોમા એને સમજાવવાના અંદાજમાં બોલી "કુદરતે મિલનની પ્રક્રિયા ફક્ત માનવજાતને જ નહી પણ દરેક પ્રાણી,પશુ,પક્ષી, જીવ-જંતુને આપી છે" રાકેશ એના સમર્થનમાં બોલ્યો "
             આ કોઈ સામાન્ય વાત નથી તારો તર્ક સાબિત કરે છે કે કુદરતની નજરોમાં પણ મિલનનું વિશેષ મહત્વ છે. હા, એક મહત્વપૂર્ણ  વાત એ કે ,ઓળમમાં કોઈ જબરદસ્તી,પ્રપંચ છળ-કપટ,કે ષડ્યંત્ર ન હોવું જોઈએ' રોમાએ એની વાતનું સમર્થન કર્યું. આટલી વાત થઇ ત્યાં સુધી બંને સ્નાનગૃહમાં પહોચી ગયા. પાણીનો ફુવારો શરુ થવા માટે તૈયાર હતો.  રાકેશે પૂછ્યું "સ્નાનની શરૂઆત કોણ કરશે?"  રોમા "બંને"  રાકેશ "સરસ, ચાલો ત્યારે વસ્ત્રોનો ત્યાગ કરીએ "  રોમા જાનદાર હાસ્ય સાથે બોલી "શું તને....."    રાકેશ  એના મો પંર આંગળી મૂકી અટકાવી દઈ બોલ્યો "......સમજાવવું પડશે કે મદભરી માનુની વસ્ત્રોનો ત્યાગ જાતે નથી કરતી. બરાબરને"  રોમા 'બરાબર"   રોમાનું વાક્ય પૂરું થાય એ પહેલા રાકેશ રોમાના તન પંર વીંટળાયેલી સાડીને બદનવિહીન કરવામાં મશગુલ થઇ ગયો. સાડીના રંગના ગુણો વિષે ખ્યાલ આવતા એ બોલ્યો "તારી સાડીનો રંગ ખુબ સૂચક છે "   રોમા "ખરેખર મને પહેલા આ સૂચકતાનો ખ્યાલ ના આવ્યો પણ તારા શબ્દો પુરા થતાની સાથે જ તું શે કહેવા માંગે છે સમજી ગાઈ છું"  રાકેશ  "શું?"   રોમા "મારી સાડીનો રંગ સૂચવે છે કે આપણે 'કેસરિયા' કરી રહ્યા છીએ.' રાકેશ " આને કહેવાય ટેલીપથી, એક ના વિચારનો પડઘો બીજાના દિમાગમાં પડે,આને કહેવાય વિચારોની  સામ્યતા"  રોમા વાણીની નાવના પાછી પ્રેમપ્રવાહ તરફ લઇ જવાના ઈરાદે બોલી 
              મારી ક્ષણોને મહેકાવતા પહેલા તું આ અરજ લે સાંભળી
              તૃપ્તિનો એવો એહસાસ આપજે કે અસ્તિત્વ જઉં હું ભૂલી
રાકેશ બોલ્યો
             મેં જાતને છોડી દીધી છે સમુદ્રની લહેરો પંર
             સંતોષતટે પહોચવા તું'ય જીવી લે લહેરો પંર
આટલી વાતચી થઇ ત્યાં સુધી રાકેશ રોમાના વસ્ત્રોને તનવિહીન કરી ચુક્યો હતો.રોમા રાકેશના વસ્ત્રોને બદનવિહીન કરવાની ક્રિયા શરુ કરી ચુકી હતી. ફુવારો ઝરણું બની ગયો હતો. થોડી ક્ષણોમાં બંને પ્રાકૃતિક અવસ્થામાં પહોચી ગયા.  બંને વાદક પણ હતા અને વીણા પણ. બંને વાદન કરી રહ્યા હતા અને બંને વીણાની માદક સ્વરલહરીઓ હવાને માદક બનાવી રહી હતી. શીતલ નીર જે  'વીણા' પંર થી પસાર થઇ રહ્યું હતું એ સ્વરોમાંના પ્રણયને નિખારી રહ્યું હતું. લગભગ પંદર મિનીટ બંને વીણાએ સ્નાનગૃહમાં જુગલબંદી કરી. જુગલબંદી પાછી બંને પાછા સેજ પંર પહોંચ્યા.સેજ પંર અડધી સુતી અને અડધી બેઠી સ્થિતિમાં રોમા બોલી
             મેં તને ચાહ્યો છે અતુટ, 
             તને જ હું ચાહીશ અતુટ
             સજન મને  બાંધી લે બાહોના બંધનમાં
             પછી ભલે પડે તિરાડ કાયાના કંચનમાં

વીણાનું પ્રેમ-વાદન

બપોરના લગભગ દોઢ વાગ્યા હતા. રાકેશ પોતાના ફ્લેટના ડ્રોઇંગરુમમાં ખુરશી પર બેઠો હતો. એની સામે રાઇટીંગ ટેબલ પર પુસ્તકો, ડાયરીઓ અને રોજનીશી પડી હતી. રાકેશ રોજનીશીના આધારે ભૂતકાળને વાર્તાઓમા પરિવર્તિત કરી રહ્યો હતો. તે સમયે ઘરમાં તે એકલો જ હતો. અચાનક ડોરબેલ રણકી પણ રાકેશનું ધ્યાન ભંગ ન થયું. તે વાર્તા લખવામાં એટલો તલ્લીન હતો કે ડોરબેલ ત્રીજી વાર રણકી ત્યારે એની એકાગ્રતા તૂટી. એણે પેન ટેબલ પર મૂકી અને આગંતુકનુ સ્વાગત કરવા દરવાજા તરફ પ્રયાણ કર્યુ ને જઈને દરવાજો ખોલ્યો. દરવાજો ખોલતા જ મહેમાનને જોઈ રાકેશના ચહેરા પર હરખની લાગણી નૃત્ય કરવા માંડી. મુખેથી આનંદ અને આશ્ચર્યમિશ્રિત ઉદ્ગાર નીકળ્યા "અરે, રોમા તમે?" રોમા બોલી "હા, હું" રાકેશની ખુશી જોઈ તેના ચહેરા પર પણ પ્રસન્નતાનો પ્રકાશ રેલાઈ ગયો. રાકેશ રોમાના સ્વાગતાર્થે બોલ્યો "ફરી એકવાર મારા ઘરને પાવન કરો" સાંભળી રોમાના ચહેરા પર સ્મિત આવી ગયું. તે સસ્મિત બોલી "તમારા ચહેરાની પ્રસન્નતા અને અવાજની ખુશી અણસાર આપી રહ્યા છે કે ઘરમાં એકલા છો" સાંભળી રાકેશ બોલ્યો "હતો પણ હવે નથી" આટલી વાત કરતા કરતા બંને દરવાજાથી સોફા સુધી પહોંચી ગયા. રાકેશે રોમાને  બેસવા માટે કહી અને રોમાં એ વિનાન્તો સ્વીકારી શિષ્ટાચાર નિભાવ્યો.રાકેશ પણ સોફા પર બેસી ગયો.
       બેઠા પછી રોમાં એ વાત શરુ કરી " શું વાત છે આજે ખુબ કલરવ કરી  રહ્યો છે?" રાકેશે હસીને જવાબ આપ્યો ""તારી સાથે એકલો છું માટે"  આ સાંભળી રોમાનું સ્મિત ઘેરું થઇ ગયું. એણે ફરી પૂછ્યું "કુટુંબીજનો ક્યાં ગયા?' રાકેશે કહ્યું "બાળકો સ્કુલે અને શ્રીમતીજી પિયર ગયાં છે"  જવાબ આપ્યા પછી રાકેશે પૂછ્યું "તમારા પતિદેવ અને બાળકો વિષે જણાવો , કેમ એ લોકો સાથે નથી આવ્યા"  રોમા એ જવાબ આપ્યો "પતિદેવ વેપારના કારણોસર બહારગામ અને બાળકો  સ્કુલેથી પર્યટને ગયાં છે"
     આ સાંભળી રાકેશની ખુશી બેવડાઈ ગઈ. તે બોલ્યો "બહુ સરસ આનો મતલબ એ થયો કે કુદરતે ફરી એકવાર આપણને મન ભરીને સુખ દુખની વહેંચણી કરવા સમય આપ્યો છે. બરાબરને?રોમાના ચહેરા પર ફરી સ્મિત આવી ગયુ. તે સસ્મિત બોલી "ખરેખર લાગે છે નસીબ આપણા પર મહેરબાન છે? રાકેશ  મસ્તક હલાવી સમર્થન કાર્ય પછી બોલ્યો " હવે બીજી વાત કરીએ'  રોમા"ઓ કે"   રાકેશે પૂછ્યું "કેમ ચાલે છે જીવનધારા" રોમાએ જવાબ આપ્યો
                               તારા વગર જે પણ પલ જીવું છું
                               દરેક પળે વખનો  જામ પીવું છું
                               જો સંભવ હોય તો દરેક પળે
                               મને તારો સાથ જોઈએ  જો
                               તું સાથે હોય તો જીવન વહેતી ધારા છે
                              નહીતર  તો જીવન જીવન નહી રણ છે
                                નામ એનું સહારા છે
રોમના મુખેથી વહેલી શબ્દસરવાણી સાંભળી રાકેશ બોલ્યો "લાગે છે આજે તું બહુ જ તોફાની મૂડમાં છે.? આ એકાંત મનચાહા વ્યક્તિનો સાથ કોને "તોફાની" ના બનાવે" રાકેશે શબ્દરમત આગળ વધારી "શરારતમાં ક્યારેક ખરેખર તોફાન આવી શકે છે અને તું સારી પેઠે જાણે  છે હું કયા તોફાન ની વાત કરું છું" રોમા "હમમમ  હું નથી જાણતી નસીબ જરૂર જાણતું  હશે"  આ સાંભળી રાકેશ ઠંડો શ્વાસ ભરીને બોલ્યો "હા આ આ તું સાચું કહે છે નસીબ જરૂર જાણતું હશે: આપણું નસીબ મહેરબાન છે ને, જે છેલ્લા દસ વર્ષોથી આપણે  સુખ દુઃખનું મન મુકીને આદાનપ્રદાન  કરી શકીએ માટે માટે વરસમાં એકાદ અવસરની સગવડ આપે જ છે" રોમાએ સમર્થન કરતા કહ્યું "હા, ખરેખર આપે છે ને મને એટલે આપણા નસીબ પર ગર્વ છે આપને જે રીતે સંબંધ નભાવ્યો છે_ _ _" રાકેશ એની વાત આગળ વધારતા બોલ્યો "એ ખરેખર અદભૂત છે. આપને આ દરમ્યાન પારિવારિક જીવન સાચવવાનું હતું , આપને મિત્રતા સાચવવાની હતી" રાકેશ ચુપ થયો તો રોમાએ ફરી વાતઓ તંતુ સાંધતા કહ્યું "આ બધું આપણે કરી શક્યાં. કારણ કે નસીબ મહેરબાન હતું" રાકેશે નાસ્તક હલાવી સહમતી આપી. રોમે બોલી " આ દસ વર્ષોમાં કુદરતે આપણને ઓછામાં ઓછા છ એવા અવસર આપ્યા છે કે જયારે આપણે ત્રણ થી ચાર કલાક એકલા હતા, બિલકુલ એકલા. અને આપણને ખબર પણ હતી કે હવે પછીના ત્રણ થી ચાર કલાક એકલા છીએ કોઈ વિઘ્ન આવવાનું નથી" રાકેશ  કડી જોડતા બોલ્યો "પણ આપણે એ કાર્ય ના કર્યું જે પહેલી "એકાંત મુલાકાત" માં કરવા તૈયાર થઇ ગયાં હતા. આપણે મર્યાદાભંગ કરી નહી"
             રોમા રાકેશની વાતને તર્ક દ્વારા ઉડાડતા બોલી " માફ કરજે, હું એક વાતની ચોખવટ કરવા માંગું છું. અહીં તેં જે મર્યાદાભંગ શબ્દ વાપર્યો છે એ મારી દષ્ટિ એ ખોટો વાપર્યો છે " રાકેશે પૂછ્યું " ચોખવટ કર જોઈએ" રોમેએ પૂછ્યું 'આને મર્યાદાભંગ ના કહેવાય. હું એટલું જ  કહીશ આપણે એ કાર્ય ના કર્યું જે કાર્યની સુવિધા અને સગવડ કુદરતે દરેક પ્રાણી,પશુ,જીવજંતુ ને આપ્યાં છે. માનવીએ તે કાર્યને નિયમોમાં બાંધી દીધું છે.એ નિયમ તોડનારે મર્યાદાભંગ કર્યો એમ કહેવાય છે. એમાં કુદરત ના કોઈ નિયમનો ભંગ થતો નથી હા માનવીએ બનાવેલા નિયમનો ભંગ  થાય છે"

             રાકેશ રોમાના સમર્થનમાં બોલ્યો " તું ખરેખર સાચું કહે છે" રોમા બોલી "મને ઘણીવાર તારા શબ્દો યાદ આવે છે આપણે જે ચાહ્યું કુદરતે કર્યું , કુદરતે જે  જે ચાહ્યું એ આપણે કર્યું" રાકેશ બોલ્યો "મને ઘણીવાર વિચાર આવે છે કે કુદરત આપણને કેમ વારે વારે એકાંત બક્ષે છે, એકાંત બક્ષવા પાછળ કોઈ સંકેતતો નથી.જો ખરેખર એવું હોય તો કુરત જે ઈચ્છે છે તે ન કરીને કુદરતનું અપમાન તો નથી કરી રહ્યાં. તારું શું માનવું છે?" રોમા એ સમર્થન કરતા કહ્યું "મને પણ ઘણીવાર એવું લાગે છે કે કુદરતને ઈશારાને ના સમજીને આપણે એનું અપમાન તો નથી કરી રહ્યા ને"

રાકેશ પૂછ્યું "આ વાતો તો પછી પણ થશે પહેલા એ બતાવ શું લઈશ. ઠંડુ કે ગરમ? કે નાશ્તો કે _ _ " રોમા એની વાત કાપીને બોલી "જવા દે ને યાર શું કામ ઔપચારિકતા ની વાત કરે છે તને ખબર છે એકલાં હોઈયે ત્યારે આપણી વચ્ચે ઔપચારિકતા નથી હોતી" પણ રાકેશ બોલ્યો "મિત્ર ઘેર આવે ને હું સરભરા ય લા કરું. એવુ કરીયે આપણે રસોડામાં જઈએ. હું ચા બનાવીશ આને તું વાતો કરજે. રોમા શસ્ત્રો હેઠાં મુકીને બોલી "સારું ત્યારે" બંન્નેએ રસોડામાં ગયા. રાકેશે જ્યાં સુધી ગેસ સ્ટવ તપેલીમાં ચા માટે પાણી મૂક્યું. રોમા એને મુગ્ધાની જેમ નિહાળતી રહી. તપેલી મૂકી રાકેશ પાછો વળ્યો કે બંન્ને ટકરાઈ ગયા અને બંન્ને ય હસી પડ્યા. રાકેશે પૂછ્યું "શું નિરખી રહી હતી?" રોમાએ જવાબ આપ્યો "મને પોતાને" રાકેશ "મતલબ" જમણા હાથની પ્રથમ આંગળી રાકેશ સામે ચીંધીને બોલી "વિચારી રહી હતી આ માણસ મારી પુરુષ આવૃત્તિ છે કે હું એની સ્ત્રી આવૃત્તિ છું આ માણસમાં  એવું શું છે જે મને એની પાસે ખેંચી લાવે છે ને જયારે એની પાસે હોઉં  છું ત્યારે મારું મન, પ્રતિષ્ઠા  સન્માનને એક બાજુએ કેમ મૂકી દેવા માંગે છે? રાકેશે કહ્યું "મને પણ આવા વિચાર આવે છે જો કે આ વિચાર એવું નથી ઈચ્છતા કે..." રોમાએ  એની વાત અધુરી છોડાવી પોતે  સ્પષ્ટતા કરી "આ વિચાર એવું નથી ઈચ્છતા કે આપને કાયમ ના સાથી બનીએ. હા આજ જેવી મુલાકાતો થતી રહે ,આપને પારિવારિક જવાબદારીઓ નિભાવતા રહીએ અને મૈત્રી પણ નભાવીયે" પછી એક લાંબો શ્વાસ ભરીને બોલી "તું આ જ કહેવા માંગતો તો ને" રાકેશે સમર્થન કર્યું "હા, અને આપણા  સંબંધમાં મારી દ્રષ્ટીએ સૌથી મહત્વપૂર્ણ વાત એ છે કે આપણે કદી કુલાકાત નક્કી કરીને નથી મળતા. આજની જેમ મળી જવાય ત્યારે ભરપુર જીવી લિયે છીએ . આ અનિશ્ચિતતા જ કદાચ આપણા સંબંધને મજબૂતી આપે  છે." રોમા એ સમર્થન કર્યું.આટલી વાતો થઇ એમાં ચા માટે મુકેલા પાણીમાં 'ખળભળાટ' થવા માંડ્યો એટલે રાકેશે ચા બનાવવાની બાકી રહેલી પ્રક્રિયામાં ધ્યાન આપ્યું. રોમા એને મુગ્ધતાથી જોઈ રહી.ચા થઇ ગઈ એટલે બે કપમાં રેડી બંને પોતપોતાના કપ લઇ ડ્રોઈંગરૂમમાં ગયા.
                     ડ્રોઈંગરૂમમાં બંનેએ પોતાના કપ સેન્ટર ટેબલ પર મુકીદીધા. કપ મુક્યા પછી રાકેશ શયનકક્ષમાં ગયો. પાછો આવ્યો ત્યારે એના હાથમાં અમુક ડાયરીઓ હતી.એ બધી ટેબલ પર મુકીને બોલ્યો "આ આપણું સહિયારું સર્જન છે અને આજે પાછા આપણે જૂની યાદોને નવો શબ્દદેહ આપીએ. રાઈટ?રોમા "ઓકે" રાકેશે ફરી પૂછ્યું "લાગણીઓને વ્યક્ત કરવામાં પુરેપુરો સહયોગ મળશેને?" રોમા બોલી" અવશ્ય, તું જેવો  ઈચ્છે એવો તું ચાહીશ તો શબ્દોથી ને તું  ચાહીશ તો અભિનયથી" રાકેશનો ઉત્સાહીત સ્વરમાં બોલ્યો "શું વાત છે." એને એક ડાયરી ખોલી પહેલી રચના વાંચી
                                            ઝખ્મોને ક્યારેય ગણો નહિ
                                            આંસુઓનો સરવાળો કરો નહિ.
                                            જીવન માટે લડવું લડે છે પરિસ્થિતિઓથી,
                                            આંધીથી લડવાને બદલે
                                            ઓલવાઈ  જાય એ ખરો દીવો નથી
       રોમાએ  દાદ આપી "વાહ વાહ" રાકેશ બોલ્યો " જવાબ આપો મેડમ" રોમા ગળું ખોંખારીને બોલી " અવશ્ય"
                                            જો તારો સાથ હોય તો આંધી શું છે?
                                            કુદરતનો પણ સામનો કરી લઈશ
                                            લડવું નહિ લડીને જીતવું જરૂરી છે,
                                            એ પરાક્રમ આ  જગતને બતાવી દઈશ
      રાકેશ દાદ આપ્યા પછી બોલ્યો
                                            લડીશું અને જીતીશું આપણો સાથ
                                            કુદરતે જ નિભાવ્યો છે ને નિભાવશે
                                            સંઘર્ષ આપણું નસીબ
                                            વિધાતા પાસે ફરી  લખાવશે
      રોમા બોલી "ગજબના મૂડમાં લખી છે યાર " રાકેશ ફરી બોલ્યો
                                            નિષ્ફળતાઓના કારણે જીવનથી બહુ નારાજ હતો
                                            ખબર ન'તી મને કે  તે પારસમણી બનાવે છે
                                            રીત છે  જીવનની કે તે પહેલા નેગેટીવ
                                            અને પછી એને પોઝીટીવ બનાવે છે
                                           
                                           આજે મન કહે છે તને સ્પર્શ કરું
                                           મનના શમણાને સાકાર કરું
    રોમા તરફ આંગળી ચીંધીને  બોલ્યો
                                           દેખાય છે પારસમણીનું ક્લક્ષ્ય પણ હાથ રોકી જાય છે
                                           એક કદમ પણ દુર નથી લક્ષ્ય, પગ પાછા પડી જાય છે
    જયારે રાકેશ રચના વાંચી રહ્યો હતો ત્યારે રોમા રચના ના શ્રવણ સાથે સાથે એનો ચહેરો પણ વાંચી રહી હતી. રાકેશ ફરી બોલ્યો 
                                            મને ખબર છે તું મારી છે ઈચ્છવા છતાં તને અપનાવી નથી શકતો
                                            માળી છું પણ હકીકતની ધરા પર શમણાના ફૂલ ખીલવી નથી શકતો
    વ્યક્ત થયેલી લાગણીઓ વિષે એક ક્ષણ વિચારીને રોમાએ પૂછ્યું "તું કેવી રીતે અપનાવવાની વાત કરે છે કાયદાકીય, સામાજિક, કે પ્રાકૃતિક? પછી એક ક્ષણ રોકીને બોલી                        શું આ ફક્ત કાવ્ય છે કે છે તારા મનની ચાહત
                                           શું મારા માટે કરીશ તું આ  દુનિયાથી બગાવત
     પ્રશ્ન સાંભળી રાકેશ સ્મિત સહ રોમાની આંખમાં અંખ પરોવીને   બોલ્યો
                                           તું આને ફક્ત કાવ્ય સમજે એટલી નાદાન  નથી
                                           મુજ લાગણીઓથી તું સાવ   અનજાણ નથી
         રોમા ક્યાં એનાથી ઉતરતી શ્રેણીની વ્યક્તિ હતી.એ પણ રાકેશની આંખોથી  આંખો મિલાવીને  બોલી
                                           આ સત્ય છે કે,
                                           મારા દિલને તારા દિલથી
                                           તારા દિલને મારા દિલથી
                                                                  લાગણી છે
                                           પણ શું? આપણને એકાંતમાં
                                           મનસ્વી વર્તનની પરવાનગી છે ?
        રાકેશે  પ્રત્યુતર આપ્યો
                                           મનસ્વી કોને કહેવાય એનાથી અનજાણ રહેવું સારું છે
                                           મન કહે તે  કહો અને કરો એટલું જ માનવું મારું છે
        આ વેળા રોમા સમર્થનમાં બોલી " જો આજ તારો સિદ્ધાંત હોય તો હું નહિ રોકું  તને. મારી માનવું છે કે મન કદી ખોટું કરાવતું નથી" સમર્થન મળવાથી રાકેશનો જુસ્સો બેવડાઈ ગયો. એ બોલ્યો
                                           ફક્ત હિંમત ના આપ કઈક પથ પણ બતાવ
                                           એક હાથે તાલી ના વાગે હાથથી હાથ મીલાવ
        વાક્ય પૂરું થતા સુધી એને હાથ રોમા તરફ આગળ કર્યો . રોમાએ વધેલા હાથને સ્વીકાર્યો અને  હાથમાં હાથ  પરોવીઓને બોલી
                                           જે રાહ પર તું જઈશ હું  કળિયો બિછાવી દઈશ
                                           જો તે ફૂલ ન બની તો હું પાંપણો સજાવી દઈશ
                                           વિનંતી છે
                                           હાથમાં હાથ લીધો છે  હવે સાથ છોડીશ  નહિ
                                           સંબંધના વહાણને છીછરા કિનારે ડૂબાડીશ નહિ
      એક કસાન અટક્યા પછી એક લાંબો શ્વાસ ભરીને બોલી
                                           કાયરની જેમ જીવવું  મને નથી મંજુર
                                           પ્રાપ્ત કરી લો  પ્રેમ હું તમારી છું હજૂર
      આ શબ્દો  ઉચ્ચારતી વેળા અને પછી પણ રોમા રાકેશ સામે ચાતક નજરે જોઈ રહી.રાકેશ એની પાસે સરકતા બોલ્યો
                                           આ નિમંત્રણ  છે કે વ્યંગ જરા સ્પષ્ટતા કરો સનમ
                                           હું જે કરું  છું શું તું પણ કરે છે એ જ ચિંતન મનન
                                           જો તારું પણ હોય એ જ ચિંતન અને મનન તો
                                           અણમાનીતી સાંકળો તોડી દઈએ ને આપણા
                                           ઇતિહાસમાં એક યાદગાર ઘટના જોડી દઈએ
       રોમા પણ એની તરફ સરકતા સરકતા બોલી "મેં ક્યારેય તારા પર વ્યંગ કર્યાં છે  તે હવે કરીશ.હા એક વાત જરૂર કહીશ"
                                           લક્ષ્ય છે મુશ્કેલ મુશ્કેલ  છે સફર
                                           પણ રાખજે આપણો નિર્ણય અફર
                                           છેવટે તું છે મારા નસીબની રેખા
                                           કર્મ કર પણ જોઈ ન જાય અદેખા
                                        
                                           તને જ આપીશ તારી પાસે જ લઇશ
                                           તારા પ્રેમ વિના સંસારમાં શું કરીશ
                                           તને જ આપીશ તને જ પામીશ
                                           પ્રેમની લેવડદેવડ તારી સાથેજ કરીશ
        શબ્દો પુરા થતા થતા રોમા રોમા સોફા પર રાકેશને સ્પર્શીને બેસી ગઈ.રાકેશ એને આલિંગનમાં લેતા લેતા બોલ્યો "મને ખબર છે શું કરો રહ્યો છું પ્રકૃતિનો નિયમ પાળી રહ્યો છું" શબ્દો પુરા થયા ત્યાં સુધી રાકેશે રોમાને આલિંગનમાં લઇ લીધી  અને રોમા'ય રાજી રાજી આલિંગનમાં સમાઈ ગઈ. આલિંગનબદ્ધ સ્થિતિમાં રાકેશ બોલ્યો "
                                          આપણે સમજી લીધો એક બીજાનો ઈશારો
          પછી સામે ભીંત પર જડાયેલા પૂર્ણ કદના અરીસા  સામે જોઇને બાકી શબ્દોને હવા માં તરતા મુક્યા
                                          અરીસામાં જો  જરા  કેટલો સુંદર છે નજારો
         રાકેશના સંકેત પર રોમાએ અરીસા તરફ જોયું અને  બંને એક સાથે  હસી પડ્યા.અચાનક રોમાએ પૂછ્યું "અરીસા સિવાય તો આપણને કોઈ જોઈ નથી રહ્યું ને?" બંને જણાની નજર ફ્લેટના ખુલ્લા દરવાજા પર પડી.રોમાએ  આલિંગનમાંથી મુકત થઇ દરવાજો બંધ કર્યો  અને ત્યાં ઉભા ઉભા બોલી
                                          રૂમનો દરવાજો બંધ કરીને ભાગ્યના દ્વાર ખોલી રહી છું
                                          વાદકનું નિમંત્રણ સ્વીકારી વાદ્યની બોલી બોલી રહી છું
         વાક્ય પૂરું કરીને તે પાછી રાકેશના આલિંગનમાં ખોવાઈ ગઈ. બે એક કસાન આલિંગનમાં રહ્યા પાછી બોલી
                                          સ્વપ્નમાં પણ નહોતો વિચાર્યો એ પ્રયોગ કરો રહ્યો છે તું
                                          અંદાજ પ્યારા લાગે છે તારા ભલે 'સિતમ' કરી રહ્યો છે તું
        ફરી એક લાંબો શ્વાસ બહીને બોલી
                                          હીરાના હર કદી માંગ્યા નથી ઉપહારમાં
                                          બસ તારો સાથ જોઈએ છે આ સંસારમાં
                                          સફરનો એક સાથી સમજી ભૂલીન જતો
                                          'ઈજ્જતનું ઘરેણું' સોંપી રહી છું પ્યારમાં
       રોમાના મુખેથી સ્પષ્ટ સ્વીકારોક્તિ સાંભળી રાકેશ બોલ્યો
                                          તારી આટલી છે તૈયારી તો એક વાત હું પણ કહું છું
                                          તારી  ખુશી  સઘળા ગમ તારા આજ પછી છે મારા

                                          ક્યારેક જીવનમાં એવા પડાવ પણ આવે છે
                                          જયારે  દિલ જીગરને  હિંમત ચુર થઇ જાય છે
                                       
                                          પણ જે થાકતા નથી હારતા નથી એમના
                                          માટે લક્ષ્ય સામા પગલે ચાલીને આવે છે
         આટલું બોલ્યા પછી રાકેશે પોતાને હોઠ રોમાના 'ફૂલો' પર મુક્યા જેનો રોમાએ સહર્ષ સ્વીકાર કર્યો. રાકેશે રસપાન શરુ કરો દીધું.રસપાન બાદ રસપાન દરમ્યાન મનમાં ઉદભવેલા વિચારને રોમાએ વાણીદેહ આપ્યો
                                          શ્વાસોના આ સંબંધને જીવનભર નિભાવજે
                                          શ્વાસની ગૂંથણીને ખુબ મજબુત બનાવજે
        શબ્દો હવામાં વેરાયા પછી રોમા રસપાનમાં વ્યસ્ત થઇ ગઈ.રસપાન દરમ્યાન જે લાગણીઓ મનમાં ઉભરી એને રસપાન બસ ફરી હવામાં છુટા મુક્યા
                                          મારા શ્વાસોચ્છવાસ મહેક્યાં જયારે તે ફૂલો પર ફૂલ મુક્યા
                                          ઘેલી થઇ....................ને  સુગંધસાગરમાં હું એવી ડૂબી કે
                                          તમા........................મ  જીવન સિદ્ધાંતોને મેં કોરાણે મુક્યા
                                          સુગંધના સાગરમાં પ્રેમના  વહાણમાં સફર કરવી છે
                                          આનંદાતિરેકમાં સંતોષના તટે મન મુકીને ફરવું છે
                                          મેં ઘેલીએ એવું સાંભળ્યું છે કે
                                          પ્રેમસાગરમાં તો ડૂબનાર જ તરી શકે છે
                                          સ્વને ગુમાવનાર જ સંતોષતટે ફરી શકે છે
                                          એટલો મારી પાસે આવ કે વચ્ચે કોઈ દીવાર ન રહે
                                          અને એટલી દુરી પણ રહે કે ખોળો મારો બેદાગ રહે

વીણાનું પ્રેમ-વાદન

बेवफा बूँदे

बूँद बूँद है बेवफा, छोटे से इस पैमाने की।
पैमाना है छोटा सा पर असर है इस मेँ मयखाने की॥
मैं ना जान पाया जिस को, भेट है उस अनजाने की।
अनजाने की दीवाने को सजा वफा को अपनाने की॥
... घूंट घूंट ने याद करुंगा,गुजरे पल व गुजरा ज़माना।
पैमाने में देखा करुंगा, खंड....हर सा इक अफसाना॥
कभी न खाली हो पैमाना, वक्त से ये दुआ करुंगा।
गर ये खाली हो गया तो खुद से कैसे मिला करुंगा॥
कुमार अमदावादी

પારકી થાપણ

પારકી થાપણ ન સમજો દીકરીને,
વિત્તવાણીથી ન જાણો દીકરીને,
દીકરી વેપાર છે થાપણ કહો છો?
વ્યર્થ ઉપમા થી ન જાણો દીકરીને.
... પારકી થાપણ ન
રક્તના તમ ભાગને થાપણ કહો છો!
દીકરી છે વ્હાલનો દરિયો છતાં'યે
કાં કહો થાપણ તમે તમ દીકરીને
અર્થકાંટામાં ન જોખો દીકરીને
પારકી થાપણ ન
છે શરમની વાત કે થાપણ સમજવી
બેન છે તે કો'કની છે માવડી
માવડીને કાં તમે થાપણ ગણો છો?
પ્રેમભાષામાં પોકારો દીકરીને
પારકી થાપણ ન
દીકરીઓ લાડકી કે ફૂલ જાણે
ફૂલ સાથે ઓળખાવો દીકરીને
તાત્ ઘરનો ત્યાગ ફૂલો પણ કરે છે
ફૂલ સમજો ને ખિલાવો દીકરીને
પારકી થાપણ ન
લાગશે તેજાબ તમને શબ્દ મારા
સત્યનો રણકો 'અભણ'ની વાતમાં છે
ના કહો થાપણ કદી તમ દીકરીને
પારકી થાપણ ન સમજો દીકરીને
અભણ અમદાવાદી

ભીંતો

સુકલકડી છે જાડી છે
ભીંતો રમવા માંડી છે
અભણ અમદાવાદી

ફાટી ગયો
સૂર્ય ફાટી ગયો
ચંદ્ર ખાટી ગયો
મેળવ્યો રાજદંડ
જલ્દી દાટી ગયો
અભણ અમદાવાદી

 

ખોટું કામ
સ્વપ્નમાં પણ કામ ખોટું હું કદી કરતો નથી
હો ભલેને ભક્તિનો પણ જામ હું પીતો નથી
અભણ અમદાવાદી

 

 

काव्य झरना

कंकर न मारो कोई अंतर के एकांत में।
काव्य झरना बहता है गहरे प्रशांत मेँ॥
कुमार अमदावादी

अमराई
अंतर के एकांत में मौन की शहनाई।
मौनधारा ने महकाई चिँतन की अमराई॥

એકાંત
કાંકરીચાળો કરશો નહીં અંતરનાં એકાંતમાં
કાવ્યોનું ઝરણું વહે છે અથાહ આ પ્રશાંતમાં
અભણ અમદાવાદી

 

અમરાઈ
અંતરનાં એકાંતમાં મૌનની શરણાઈ
મૌનધારાએ મ્હેકાવી ચિંતનની અમરાઈ
અભણ અમદાવાદી

 

 

સુખનો સૂરજ

સુખનો સૂરજ
પ્યારી મમ્મી રડ નહીં તુ દુખના દાડા વીતી જાશે
ટીચર મારા ક્હેતા'તા કે રાત પછી દી' આવે છે પ્યારી
રાત પછી જે દી આવે છે અજવાળું એ લાવે છે ને
સુખનો સૂરજ આવે જ્યારે અંધારું ભાગે છે ત્યારે પ્યારી               ટીચર મારા ક્હેતા'તા કે મા ના દુખ જે દૂર કરે છે
પરભુ એને સફળ કરે છે સૂરજ જેવો એ ચમકે છે પ્યારી
જલ્દી જલ્દી મોટો થઈને મા ના દુખડા દૂર કરું ને
સુખનો સૂરજ બનીને હું અંધારાને દૂર કરું પ્યારી
અભણ અમદાવાદી

ग़ज़ल

जो कहूँ वो बात सुनना ध्यान से।
बात कहना चाहता हूँ शान से॥
जो न बहके, साथ मेरे तू सनम।
फायदा क्या नैन मदिरा पान से॥
... फूल से, माली को डरता देखकर।
आस क्या हो? आज की संतान से ॥
क़त्ल करके आदमी को आदमी।
फिर समाधि स्थल बनाता शान से॥
लूट के सौ आदमी, दे दान फिर।
मूछ देती ताव खुद पर शान से॥
शब्द टेढ़े हैं कटारी धारदार।
लाएँ न बाहर कटारी म्यान से॥
भूल छोटी सी बिगाड़े काम को।
माप ले के चीर फाड़ो थान से॥
फूल पे लाई जवानी वो बाहर।
रूप सारा झांकता परिधान से॥
गम न करना गर कभी जो भूल हो।
गलतियाँ होती यहाँ सुल्तान से॥
बारहा हो राज भटका वो 'कुमार'।
खोजता है रह फिर जी जान से॥
कुमार अमदावादी

तालाब

तालाब
ज़िंदगी तालाब है
जल ज़हर है आब है

(विभाजन की पीड़ा सह चुके पंजाब को ये शेर समर्पित है )
... टूटकर भी देख लो
जी रहा पंजाब है

सुर्ख माणिक सी लगे
शर्म क्या नायाब है

भस्म कर दे पल में सब
क्रोध वो तेज़ाब है

ज़ुल्म सहती है 'फ़िज़ा'
लुट रहा असबाब है

सत्य की जय देख लूँ
ख्वाब अब तक ख्वाब है

छालों को देने जुबाँ
लेखनी बेताब है
कुमार अमदावादी

વાંસળી बाँसुरी

बाँसुरी तेरे तन को बनाउँ
साँसो को रंगनृत्य कराउँ
अरमाँ इतना है तुझे मैं
दिव्य अलौकिक सैर कराउँ
कुमार अमदावादी

તારા દેહને વાંસળી બનાવું
શ્વાસને ભૂલભૂલામણી રમાડું
અરમાન છે કે સનમ તને હું
'આનંદ નગર'નો પ્રવાસ કરાવું
અભણ અમદાવાદી

 

gulab

Aapka din mahke ese jese mahka he ye gulaab
khilna aap din me ese jese khil gaya he ye gulab

खाली प्याली

शब्दों को भावरस में डूबोकर
ग़ज़ल कही पर ताली न मिली
करम किया ईतना महफिल ने
कभी किसी से गाली न मिली
...
शादी के बंधन में बँध गया पर
छेड़ करे जो वो साली न मिली
भूखा न रखा तकदीर ने चाहे
बत्तीस पकवान की थाली न मिली

पूछे कोई जवाब तैयार थे मगर
हुस्न की अदा सवाली न मिली
रुप ने किया खूब सिंगार पर
चेहरे पे शर्म की लाली न मिली

रेगिस्तान में भटकता रहा मगर
प्यार की एक भी प्याली न मिली
बारहा 'कुमार' ने पुकारा मौत को
पर कभी कोई चिता खाली न मिली
कुमार अमदावादी

चिता

सुबह होती है शाम होती है
जिंदगी यूँ ही तमाम होती है
सूरज आता है चाँद जाता है
होश आए, तो चिता तैयार होती है
कुमार अमदावादी

दो रोटी

मूँछ पूँछ पंख और चोटी
सब को चाहिये दो रोटी
तीसरी की लालच ने की
इंसानो की नीयत खोटी
कुमार अमदावादी

તકલીફ

મનની તકલીફ આટલી
મન એક ચંચળ માછલી
શમણાં છે સાગર તણા
ને ઘર માટીની માટલી
અભણ અમદાવાદી

किरदार

माना कि तेरी मीठी नजर का तलबगार हूँ
पर ये न समझना हुस्न का फ़रमाबरदार हूँ

हुए होंगे अब तक एसे आशिक सारे मगर
... मैं ईक्कीसवीं सदी का प्रेमी किरदार हूँ

प्यार है सब से बड़ा तोहफा कुदरत का
ये मान लूँ बस इतना ही मैं समजदार हूँ

निभाना जानता हूँ ये साबित भी कर दूँगा
अर्थ ईस का ये नही कि प्यार का बुखार हूँ

सोच ले 'कुमार' का प्यार कूबुल है या नहीं
जब तक तू चाहेगी तब तक मैं ईन्तज़ार हूँ
कुमार अमदावादी

कौन हूँ मैं क्या लाया हूँ

कौन हूँ मैं और क्या मैं लाया हूँ
जाउँगा तो छोड़ के क्या जाउँगा
धरा हूँ मैं परिवार ले के आई हूँ
जाउँगी तो शून्य छोड़ के जाउँगी
... हवा हूँ मैं साँस ले के आई हूँ
जाउँगी तो विनाश छोड़ के जाउँगी
पानी हूँ मैं जीवन ले के आया हूँ
जाउँगा तो मौत छोड़ के जाऊँगा
जीव हूँ मैं शरीर ले के आया हूँ
जाउँगा तो यादें छोड़ के जाउँगा
फूल हूँ मैं रुप ले के आया हूँ
जाउँगा तो खुशबू छोड़ के जाउँगा
शून्य हूँ मैं गणित ले के आया हूँ
जाउँगा तो उलझन छोड़ के जाउँगा
वक्त हूँ मैं इतिहास ले के आया हूँ
जाउँगा तो इतिहास छोड़ के जाउँगा
ज्ञान हूँ मैं शांति ले के आया हूँ
जाउँगा तो अशांति छोड़ के जाउँगा
'कुमार' हूँ मैं विचार ले के आया हूँ
जाउँगा तो शब्द छोड़ के जाउँगा
कुमार अमदावादी
Oct 18 at 10:19am ·

nai subah

Nai subah naya aasman lekar aai he
Panchhi banke udo sandesh lekar aai he
Kumar Amdavadi

શણગાર

શણગાર કરે છે રુપ અનેરો
વીંધાઇ જવાની પળ છે આવી
ઘનઘોર ઘટા શી કેશ રાશિ
વિખરાઈ જવાની પળ છે આવી  શણગાર ...

સિંદૂર કરે છે માંગણી આ
ઉપયોગ કરો કે છુટ છે તમને
રળિયામણી આ ઘડી ને પળનો
ઉપભોગ કરો ને છુટ છે તમને    શણગાર

 સંકેત કરીને પિયુને કહેતી
વરસો તમે મન મુકીને વરસો
તમને રૂપની તરસ હો લાગી
તો પ્રેમઘટા થઈને વરસો        શણગાર

રંગીન થઈ છે કલ્પના કે
મનમોર તમે ને ઢેલ છું હું
મુજ સ્નેહલતાની કલ્પનામાં
છો વૃક્ષ તમેને વેલ છું હું          શણગાર
અભણ અમદાવાદી

प्यास

 

आँख अंगूरी मांग सिंदूरी

साँस तंदूरी प्यास मयूरी
इक खरबूजा इक है छुरी
फूल की प्यास कर दो पूरी
पहेली
लोक नजर पहेली है
कवि की कौन सहेली है
शब्दों में, राज ये सुन लो
'कविता' बडी अलबेली है
આકાશ
આંખમાં આકાશ છે
પાંખને વિશ્વાસ છે
ટોચ તો હું મેળવીશ
ઘાવ દિલ પર ખાસ છે
भटकाव
सांम्प्रदायिकता भटकी है
मंदिर मस्जिद खटकी है
भोले कबूतर भारत देश की
बात ये गंगा तट की है
हथियार
धर्म को हथियार बनाया
लाशों से शमशान सजाया
लगता है इस हरे भगवे ने
मुल्क को समझा है पराया
बाड
बाड जब चारा चर जाए
न्यायतुला कुछ कर न पाए
बीज एसे वो बो जाए
गुलशन में जो कांटे खिलाए
ઘાવ
ઘાવ કણસે તે પછી
પિંડ બાંધે છે ગઝલ
આંખમાંથી આંસુ નહીં
રોજ ટપકે છે ગઝલ
શણગાર
મૂળ સાથે વ્યાજ દઇશ
રૂપને શણગાર દઇશ
એક સામે ચાર ઘાવ
બેવફાને રોજ દઇશ

પારકી થાપણ

પારકી થાપણ પારકી થાપણ ન સમજો દીકરીને,
વિત્તવાણીથી ન જાણો દીકરીને,
દીકરી વેપાર છે થાપણ કહો છો?
વ્યર્થ ઉપમા થી ન જાણો દીકરીને.
                    પારકી થાપણ

રક્તના તમ ભાગને થાપણ કહો છો!
દીકરી છે વ્હાલનો દરિયો છતાં'યે
કાં કહો થાપણ તમે તમ દીકરીને
અર્થકાંટામાં ન જોખો દીકરીને
                  પારકી થાપણ ન
છે શરમની વાત કે થાપણ સમજવી
બેન છે તે કો'કની છે માવડી
માવડીને કાં તમે થાપણ ગણો છો?
પ્રેમભાષામાં પોકારો દીકરીને
                  પારકી થાપણ ન
દીકરીઓ લાડકી કે ફૂલ જાણે
ફૂલ સાથે ઓળખાવો દીકરીને
તાત્ ઘરનો ત્યાગ ફૂલો પણ કરે છે
ફૂલ સમજો ને ખિલાવો દીકરીને
                  પારકી થાપણ ન
લાગશે તેજાબ તમને શબ્દ મારા
સત્યનો રણકો 'અભણ'ની વાતમાં છે
ના કહો થાપણ કદી તમ દીકરીને
પારકી થાપણ ન સમજો દીકરીને
                  પારકી થાપણ નઅભણ અમદાવાદી

શણગાર

મૂળ સાથે વ્યાજ દઇશ
રૂપને શણગાર દઇશ
એક સામે ચાર ઘાવ
બેવફાને રોજ દઇશ
અભણ અમદાવાદી

बिरहन

मछली को तड़पते
देखा है कभी
बदली को सुखते
देखा है कभी
न देखा हो , तो
मुझे देख लो
पल पल मेरी
प्यास बढ़ रही है
साँस घट
रही है
लगता है, मैं
मैं नहीं
मरुधर की,
गर्म रेत हूँ
जो बस, तपती है
रात ठंडी होती है
मगर, ठंडक
बाहरी होती है
भीतर तो लावा
उबलता रहता है
रेगिस्तान में
मीलों तक
सन्नाटा होता है
जैसे मेरे जीवन में है
औ.......र
रेगिस्तान में
बदली कभी
बरसती नहीं
हरियाली कभी
खिलती नहीं
गगरी कभी
फूटती नहीं
मगर मै,
छलकना चाहती हूँ
छलककर
फूटना चाहती हूँ
सांसो के सागर में
डूबना चाहती हूँ
मेघ-धनुष, क्या होता है?
कैसा होता है?
कैसे होता है?
जानना चाहती हूँ
मेघ-धनुषी एहसास
पीना चाहती हूँ
मगर.........मुझे
मेघ-धनुष की रंगीनियों को
प्यार की मदिरा में
घोलकर पिलानेवाला
साजन कहाँ है
कहाँ है कहाँ है कहाँ है
कहाँ है.................
[कुमार अमदावादी]

बेवफा बूँदे

बूँद बूँद है बेवफा, छोटे से इस पैमाने की।
पैमाना है छोटा सा पर असर है इस मेँ मयखाने की॥
मैं ना जान पाया जिस को, भेट है उस अनजाने की।
अनजाने की दीवाने को सजा वफा को अपनाने की॥
घूंट घूंट में याद करुंगा,गुजरे पल व गुजरा ज़माना।
पैमाने में देखा करुंगा, खंड....हर सा इक अफसाना॥
कभी न खाली हो पैमाना, वक्त से ये दुआ करुंगा।
गर ये खाली हो गया तो खुद से कैसे मिला करुंगा॥ कुमार अमदावादी

શબ્દ નથી

શબ્દ નથી મારી પાસે જે મારા પ્રેમને વર્ણિત કરે હી, હું એટલું જાણું છું, કે દૂધ-ગંગા મારા પ્રેમની વિશાળતા સામે નાની પડે છે મારો પ્રેમ મારા માટે અનંત આકાશથી ઉંચો અફાટ સાગરથી ઊંડો અગણિત તારાઓથી વધારે અને ધબકારના સરવાળા જેટલો મહત્વ્રપૂર્ણ છે હું એટલું જાણું છું કે તારો પ્રેમ મારો શ્વાસ છે વિશ્વાસ છે મારા જીવનમાં તારું સ્થાન ખાસ છે હું શ્વાસ લેવાનું ભૂલી શકું પણ તને તારા પ્રેમને નહિ કારણ મારા માટે પ્રેમનો મતલબ તું, ફક્ત તું છે અને તું તું છે પ્રેમ પ્રેમ પ્રેમ પ્રેમ પ્રેમ પ્રેમ પ્રેમ

વાત કળે છે

ચાલાક ચતુર ઘાઘ પવન વાત કળે છે

લાગે દિલમે આગ પછી  શ્વાસ બળે છે


જ્યાં યોગ્યતાનાં તીરને બુઠ્ઠા કરાય છે

પડઘમ પ્રલયનાં વ્યાસને ત્યાં સંભળાય છે


               અભણ અમદાવાદી

hi

પુષ્પનાં  પ્રસ્વેદને  ઝાકળ  કહેવાય  છે
એની સામે મોતી પણ ઝાંખા પડી જાય છે
                અભણ અમદાવાદી 

પુષ્પનાં  પ્રસ્વેદને  ઝાકળ  કહેવાય  છે
એની સામે મોતી પણ ઝાંખા પડી જાય છે
                અભણ અમદાવાદી 

कवितायेँ

खूं के बदले ज़ख्मो से बहती है कवितायेँ
ज़ख्मों को बाबुल का घर कहती है कवितायेँ
पीड़ा की कोख से पैदा हो के इक अर्से तक
बाबुल के घर आँगन में पलती है कवितायेँ

શબ્દનો બંધાણી છું
ભાવનો પુજારી છું
લાખ ટીકા થાય મારી
હું 'અભણ' ખુમારી છું

झरोख़ा

झरोख़ा
मन के कोने में एक झरोखे से
भूली यादों ने झांका धोखे से
कसक उठी फिर पैमाने में
आँसु न रुके हमारे रोके से

कलम के सिपाही

कलम के सिपाही
कलम के सिपाही हम है, दुश्मन की तबाही हम है
पीएम के भाई हम है, परबत व राई हम है

सत्य की शहनाई और झूठ की रुसवाई हम है
शब्द की सच्चाई और अर्थ की गहराई हम है

चिंतक का चिंतन और दर्शन का मंथन हम है
धर्मो का संगम और एकता खा बंधन हम है

पेट की लाचारी और मानसिक बीमारी हम है
ममता एक कंवारी और जिम्मेदार फ़रारी हम है

रुप के शिकारी और वीणा के पुजारी हम है
दुल्हे की दुलारी और मीरा के मुरारी हम है

कुमार अमदावादी

साँस तुम हो

साँस तुम हो आस तुम हो
जीने का एहसास तुम हो
जग ये सारा  कह रहा है
पानी मैं हूँ प्यास तुम हो
कौन है  "वो" राज़ तुम ये खोल दो
शब्द  से या मौन से बस  बोल दो
बाँट लो तुम दोस्तों से खुशियों को
द्वार मन के बेहिचक  तुम  खोल दो

आँसु
बहुत देर से तडप रहा हूँ
कतरा कतरा कर के रो रहा हूँ
गम कुछ एसा मिला है कि
हर आँसु बारहा टपका रहा हूँ

 

ગુલાબી મિજાજ

            સુખ જેવું જગમાં કંઈ નથી જો છે તો આજ છે

            સુખ એ અમારા દુઃખનો ગુલાબી મિજાજ છે

           જલન માતરી સાહેબની ગઝલ એટલે  બસરાનાં સાચા મોતી, ૨૪ કેરેટ સોનું. મિત્રો મારી કોઈ વિસાત નથી કે હું એમની ગઝલનું વિવેચન કરું કે ભાવાર્થ લખું.આ લેખ જલનસાહેબની કળાકૃતિને નવી પેઢી સુધી પહોંચાડવાનો નમ્ર પ્રયાસ છે.

           સુખ અને દુઃખ એક સિક્કાની બે બાજુઓ છે.આમ તો જગતમાં  સુખ કે દુઃખ જેવું કંઈ નથી જે છે એ માનવીની પરિસ્થિતિઓ  છે.સુખ અને દુઃખ ક્ષણભંગુર છે.બંનેમાંથી એકેય કાયમી નથી.  હા, શાયરે અહી કલાત્મક અંદાજમાં સુખને દુઃખનો ગુલાબી મિજાજ કહ્યો છે.આધ્યાત્મિકતા કહે છે સુખ અને દુઃખ આવે છે ને જાય છે.લાગણીઓ નાં વિવિધ સ્વરૂપોનું નામ સુખ અને દુઃખ છે.

           એક જ સિક્કાની બે બાજુની વાત નીકળી છે એટલે અહીં એક આડવાત કરી દઉં, એક જ ગુણ માટે સફળતા અને નિષ્ફળતાની પરિસ્થિતિઓમાં જુદા જુદા શબ્દ વપરાય છે.સફળ માનવીની અડગતાને દ્રઢનિશ્ચય જયારે નિષ્ફળ માનવીની અડગતાને જીદ્દીપણું કહેવાય છે.. હકીકતે બંનેમાં ગુણ એક જ છે અડગતાનો.

           હું જો અનુસરણ ન કરું તો કરું યે શું?

           અહીંયા મરી જવાનો પ્રથમથી જ રિવાજ છે.

           વા...........હ  જલનસાહેબ  વા....હ. મૃત્યુ સનાતન સત્ય છે આ વાત એકદમ સરળ શબ્દોમાં કહેવાઈ છે.સામાન્ય રીતે આ જગતમાં સારા કાર્યો કે સફળતાઓનું અનુસરણ થાય છે.આ વાતની આધાર લઈને ઉપરોક્ત  સત્ય રજુ કર્યું છે.જે જીવ અવતરે છે  એનું મૃત્યુ  નિશ્ચિત છે પણ આ વાતને અનુસરણ સાથે સરખાવી શેરને ઉત્તમ શ્રેણીનો બનાવ્યો છે. જગતનો દરેક માનવી અન્ય કોઈ કાર્યનું અનુસરણ કરે કે ન કરે પણ 'મરવાનું'  અનુસરણ જરૂર કરે છે.

           અસ્તિત્વ તારું આસ્થાનું નામ છે ખુદા

           એ વહેમ છે તો વહેમનો તો ક્યાં ઈલાજ છે?

           કહેવત છે ને "વહેમનો  કોઈ ઈલાજ નથી" આ કહેવતને  સથવારે ખુદાના, પ્રભુના, પરમપિતા પરમેશ્વરનાં અસ્તિત્વ વિષે વાત થઇ છે." ઉપરવાળા"નું અસ્તિત્વ વિશ્વાસ પર આધારિત છે. જેને વિશ્વાસ છે એના માટે પ્રભુ છે જેને નથી એના માટે પ્રભુ નથી. બંને મત પોતાના સ્થાને અડગ છે. જો કે ઘણી એવી ઘટનાઓ બની છે જેણે ઘોર નાસ્તિકને આસ્તિક અને ઘોર આસ્તિકને નાસ્તિક બનાવ્યા હોય.

           ઉપરોક્ત ત્રણ સિવાય આ ગઝલમાં બીજા બે શેર છે જે આ પ્રમાણે છે.

           દુનિયાના લોક હાથ પણ મૂકવા નાં દિયે

           ને  તું કહે   સમસ્ત  જગ મારે કાજ છે

           ઊઠ બેસ વિણ અજાણ વિણ પળમાં પતી જશે

           મસ્જીદમાં આખરી આ 'જલન'ની નમાજ છે

                                                                          અર્જ  કરતે હૈ

                                                                     અભણ અમદાવાદી

આવ તું

ગામની ભાગોળે ફરવા આવ તું.
લાજ છોડી આજ મળવા આવ તું.

દૂર કર ફરિયાદ કે તું સંયમી;
બંધ તોડી દે, છલકવા આવ તું.


ચાંદ છે આકાશમાં તું ચાંદની;
ચાંદ ની કિરણોમાં રમવા આવ તું.

પ્રેમનાં છે ભાવ મારા ધોધ શા;
ધોધના મારાને ખમવા આવ તું.

આગ છે આ પ્રેમ મીઠી આગ છે:
ઠાર મારી આગ ઠરવા આવ તું.

જે તરે તે મેળવે સંતોષ-તટ;
ઊંડા આ સાગરમાં તરવા આવ તું.

ધન્ય થાઉં પ્રેમ તારો મેળવી:
મુજ 'અભણ'ને ધન્ય કરવા આવ તું

दास्ताँ संघर्ष की

चोट कहती है कहानी यार के संघर्ष की।

दास्ताँ  है ये सकल संसार के संघर्ष की॥

 

सब शहीदों को जगह मिलती नहीं इतिहास में।

लिखी  जाती   दास्ताँ दो चार के संघर्ष की॥

 

सांड कोई, कोई मेंढक, बाज़ कौवा जिस में है।

चालबाजों से भरी सरकार के संघर्ष की॥

 

हाथ आया लक्ष्य भी जब हाथ से जाये फिसल।

टूट जाती साँस जिम्मेदार के संघर्ष की॥

 

नृत्य करते अंग सारे आज मंजिल मिल गई।

व्यक्त होती है कथा खुद्दार के संघर्ष की॥

 

है कहीं भगवान दे इस प्रश्न का उत्तर मुझे।

दुर्दशा क्यों होती है  लाचार के संघर्ष की॥

 

सुई चुभोना खींचा जाना सहती है सब ओढ़णी।

चमचमाती दास्ताँ है तार के संघर्ष की॥

प्रेम का दीप

प्रेम का दीप सनम दिल में जलाए रखना।
रोशनी  पीता रहूँ   प्यास  जगाए  रखना॥

शाम का सूर्य ख़ज़ाना लुटा देगा तुज पर।
देह  के  गाँव  में  बेटे  को बसाए  रखना॥

बाज़  से पंख  से ही  नाप सकोगे  नभ को।
कोषिकाओं की तू मजबूती बढाए  रखना॥

सुन, सफल होने का है सब से सरल रास्ता ये।
धीरे  धीरे  ही  सही  पांव  चलाए  रखना॥

फूल  होकर  बड़े  इस  बाग़  में  ही  खेलेंगे।
पुस्तकालय को किताबों से सजाए रखना॥

जुल्मी जलयान का साम्राज्य मिटने के लिए।
सत्य  के  नाव  से  तीरों  को चलाये रखना॥

दीप  खतरे  में  है  गहरा रही  काली आँधी।
हिंद  के  दुश्मनों  पे  आँख  गडाए  रखना॥
क्रोध, आक्रोश ,जलन, द्वेष है ज़हरीले बीज।
खेत  की मिट्टी को तू  इन से बचाए रखना॥
                                     कुमार अमदावादी